Autisme-en-jarig-zijn.jpg

Autisme en Jarig zijn

Autisme en jarig zijn: veel kinderen met (en zonder) autisme ervaren een grote spanning in de weken voor en tijdens de verjaardag. Die spanning is tweeledig, aan de ene kant is het gezonde spanning, want het is leuk om cadeautjes te krijgen en taart te eten. Aan de andere kant zit de spanning deze kids in de weg, de veiligheid van de alledaagse structuur is weg en alles is onzeker en onduidelijk.

 

Autisme en jarig zijn. Een blog over dilemma’s en keuzes!

Er moeten veel keuzes gemaakt worden tijdens de voorbereiding en tijdens de verjaardag komen er veel prikkels binnen. Dit zorgt voor veel ‘lijntjes’ (lees ook dit blogbericht over autisme en de hersenen) en weinig tijd en ruimte om de lijntjes uit de knoop te halen. Want de volgende visite staat namelijk alweer voor de deur!

Het allerbelangrijkste bij het organiseren van alles rondom de verjaardag van je kind is het volgen van je gevoel en het luisteren naar de wensen van je kind. In Nederland is er een algemeen beeld en bestaan er verwachtingen waaraan voldaan moet worden tijdens een verjaardag. Maar om er een écht succes van te maken, is hiervan afwijken soms nodig om het kind een leuke dag te bezorgen.

Hieronder zal ik een aantal dilemma’s beschrijven die ik tijdens mijn werk en in gesprekken met ouders ben tegen gekomen met een aantal tips. Haal eruit wat voor jou bruikbaar is!

 

Wel of geen verjaardagfeestje vieren?

De eerste vraag die je jezelf en het kind moet stellen is of er überhaupt wel een feestje moet komen. Uiteraard wil het kind zijn / haar verjaardag vieren, maar er zijn veel verschillende manieren waarop je dat kunt doen. Is een feest met mensen en muziek en hapjes etc. wel echt het leukste voor het kind? Het is immers zijn / haar verjaardag, dus het moet een leuke dag worden.

Het dilemma hier zit hem vaak in het feit dat het kind (of de ouders) niet wil afwijken van zijn leeftijdsgenootjes en dus ook graag een feest geeft. Maar misschien dat het kind wel openstaat voor iets anders als er duidelijke alternatieven komen. Sommige kinderen geven het zelf aan dat ze geen feestje willen omdat dat veel te druk is.

De verjaardag bestaat meestal uit vier onderdelen: de echte verjaardag, de dag waarop het gevierd wordt met vrienden / familie, de dag waarop het kind zijn / haar verjaardag op school mag vieren en het kinderfeestje. Uiteindelijk is het doel dat het kind geniet van zijn / haar verjaardag. Maar als er té veel spanning is van te voren, bestaat er een kans dat de hele verjaardag daardoor als vervelend wordt ervaren door het kind. Het is dus echt belangrijk om in gesprek met het kind samen te besluiten hoe deze 4 onderdelen eruit gaan zien. Zodat het kind ervan kan genieten!

 

Cadeautjes: verrassing laten of niet?

Het krijgen van cadeautjes kan grote spanning met zich meebrengen, vooral omdat het een verrassing is. Het is daarom goed om te overwegen om de cadeautjes samen met het kind te kopen, zodat die verrassing eraf gaat. Bespreek van te voren wat het kind wil hebben of geef het een aantal keuzes. Ik ben eens bij een gezin geweest waar het kind zijn eigen cadeautjes had gekocht en ingepakt. Deze lagen in een doos bij de voordeur en iedere gast die binnenkwam mocht een cadeautje uit de doos geven. Het kind wist precies welk cadeautje hij kreeg en vond dat fantastisch. Misschien vindt het kind het wel leuk om cadeaus als verrassing te krijgen, maar is het vooral spannend wanneer het kind de cadeaus krijgt. Spreek dan een duidelijke tijd en plek af, waarop het kind de cadeautjes uit mag pakken.

 

Wanneer beginnen met voorbereiden?

Het kind is vaak al weken van te voren bezig met zijn / haar verjaardag. Spreek met het kind een datum af vanaf wanneer er wordt nagedacht over de verjaardag. Je kunt ervoor kiezen om een aftelkalender te maken waarop ook duidelijk de planning voor de voorbereiding wordt gegeven. Wanneer worden de cadeaus gekocht en ingepakt? Op welk moment wordt de versiering gekocht en opgehangen? Wanneer worden de mensen uitgenodigd? Hoelang van te voren je hier allemaal mee moet of kan beginnen verschilt natuurlijk per gezin en per kind, maar ik raad aan om dit niet eerder dan twee weken van te voren te doen.

 

Versieren of zijn dat te veel prikkels?

Het is voor ieder kind met autisme anders wat ze wel en niet als vervelende prikkels ervaren. Ik kreeg deze vraag ooit van een ouder en ik kan daar geen antwoord op geven. De enige die dit het beste weet is het kind zelf. Het kan helpen om de versiering samen uit te zoeken en samen op te hangen. Als het kind de versiering zelf heeft uitgezocht zou dat ervoor kunnen zorgen dat de prikkels minder sterk binnenkomen dan wanneer de versiering er plotseling hangt.

 

Verjaardag wel of niet vieren op school?

Op school zijn er vaak vaste tradities voor het vieren van een verjaardag. Er wordt gezongen, er wordt getrakteerd, er is een verjaardagsmuts, er worden spelletjes gedaan etc. Vaak geniet het kind er helemaal niet van of is het na de liedjes al overprikkeld. Natuurlijk kan het ook zijn dat jouw kind wel erg geniet van de verjaardag. Maar als je als ouder / leerkracht weet dat het kind niet uitkijkt naar het vieren van zijn / haar verjaardag op de traditionele manier, maak dan een plannetje voor het vieren van zijn of haar verjaardag op een aangepaste manier.

 

Stappenplan verjaardag vieren

  1. Neem de tijd voor een gesprek met het kind over de verjaardag.
  2. Schrijf op 4 verschillende papieren de vier verschillende onderdelen (verjaardag, kinderfeest, feest op school, feest thuis) en schrijf duidelijk op wat je afspreekt per onderdeel.
  3. Bespreek de volgende onderdelen: wel of geen feest, taart, liedjes zingen, cadeautjes, visite, versiering, hapjes, spelletjes, traktatie.
  4. Maak samen een aftelkalender.
  5. Bespreek samen welke cadeautjes, versiering en taart het kind wil (geef een aantal keuzes).
  6. Ga (eventueel samen) de cadeaus, versiering en taart halen.
  7. Pak samen de cadeautjes in en hang samen de versiering op.
  8. Ga in gesprek met school over de vormgeving van de verjaardag op school.
  9. Nodig mensen uit en laat ze weten wat je met jouw kind hebt afgesproken over bijv. cadeaus, tijden, liedjes etc. zodat zij ook op de hoogte zijn en er rekening mee kunnen houden.
  10. Bespreek wat je kind kan doen wanneer het tijdens de verjaardag te veel prikkels krijgt. Mag hij / zij bijvoorbeeld even op de computer of naar zijn / haar kamer?
  11. Kinderfeestje plannen, wie worden er uitgenodigd? Wat gaat er gebeuren? Hoe lang duurt het? Welke liedjes mogen er worden gezongen?
  12. Luister vooral heel goed naar je gevoel en naar je kind. Het moeten leuke momenten worden voor je kind, dus als je daar de tradities en verwachtingen voor moet aanpassen, dan is dat voor een goed doel!

 

Conclusie verjaardag vieren

Uiteindelijk geldt het volgende: Hoe meer ‘lijntjes’ van te voren uit de knoop zijn gehaald en hoe meer cirkeltjes gevormd zijn voordat de verjaardag echt begint, hoe meer ruimte het kind in zijn/haar hoofd heeft om de dag op een rustige manier door te komen.

Op welke manier vieren jullie de verjaardag van jullie zoon / dochter? Heb je leuke tips voor andere ouders? Of ben je een leerkracht / begeleider en heb je goede tips voor verjaardagen vieren in de klas? Laat het weten in een comment onder dit bericht!

Bedankt voor het lezen van het bericht en ik zou er blij mee zijn als jullie het willen delen via Facebook / Twitter. Tot volgende week!

 

Boekentip:

 

WhatsApp Coaching voor persoonlijke vragen!

Heb je na het lezen van de informatie op de website nog een persoonlijke vraag? Ik (Jonneke Koekhoven) maak graag tijd om samen dieper in te gaan op een situatie. Kijk voor meer informatie op de pagina over WhatsApp Coaching!

KOEKIE Autisme BegeleidingAutisme en Jarig zijn

13 comments

Join the conversation
  • Eva - 10 april 2018 reply

    Wij hebben voor een vervroegde verjaardag gekozen 😊 de boog is al minder gespannen

  • carolien - 18 september 2017 reply

    Wij vieren de verjaardag van mijn zoon (die gelukkig in de zomer jarig is) niet thuis maar op een leuke bplek ergens buiten, bos, park, speeltuin, waar we iedereen naartoe laten komen, we hangen wat slingers op, en nemen lekkers mee, de kinderen kunnen dan heerlijk buiten ravotten (in oude kleding, ze mogen gewoon vies worden). Wij volwassenen kunnen dan ook genieten. Je moet idd leren om buiten het hokje te denken en kijken wat goed bij je kind/gezin aansluit. De eerste keren werd er wat vreemd gereageerd maar inmiddels rekenen de kinderen er heel erg op, en ook door voorbijgangers word er altijd heel erg enthousiast op gereageerd.

  • Mireille Vogelesang - 18 september 2017 reply

    mijn idee:
    Autisme en aanleren alledaagse vaardigheden (bijv. Niet smakken, eten met bestek en dus niet met handen, niet alles maar altijd en overal in de mond stoppen, verantwoordelijk fietsen, niet jatten van gezinsleden, echt stil zijn op afgesproken tijden/duidelijk verzoek, goede persoonlijke hygiëne, etc.) 🙂

  • erewhononline - 21 april 2016 reply

    Een mooie website Koekie. De banner met de groen en licht blauwe bollen vind ik mooi. Het oogt voor mij als een heerlijke snoezel ruimte waar ik in kan wegdromen
    Qua leeftijd ben ik geen kind maar qua beleving voel ik me wel een kind/kinds. Verjaardagen en sociale feesten in zijn algemeenheid houd ik niet van. Samen met de duiven en de koolmeesjes op mijn balkon lukt het me wel om een tea-party te houden :-). Op een verjaardag word je vaak ook gedwongen om je aan de jaartelling te houden die de massa hanteert. Aangezien ik praktiserend Darwinist ben, hanteer ik de geboorte van Charles Darwin als begin van de jaartelling, en daar heb ik mijn geboortejaar op afgestemd. Bij een apotheek, en andere instanties moet ik me helaas wel conformeren. Cadeautjes geven vind ik niet zo erg, maar cadeautjes krijgen is voor mij geen cadeau, als ik iets nodig heb haal ik het zelf wel in de supermarkt, of bij de Blokker.
    En als je dan iets gekregen hebt wat je je lang zal ze leven never nooit niet zo kopen word er toch verwacht dat je braaf “bedankt” produceert met je stembanden.

    https://erewhononline.wordpress.com/2015/12/13/bedankt/

    Jonneke Koekhoven - 21 april 2016 reply

    Bedankt voor jouw fijne reactie op mijn website en blog.

  • Lilith - 3 december 2015 reply

    Hallo,

    Ik kwam hier via-via, omdat ik bij een begeleid wonen project zit. Veel bewoners vinden verjaardagen heel vervelend, zowel Sinterklaas als Kerst als andere dingen. Ikzelf vind cadeaus, feesten, inpakken en decoreren juist het állerleukste van alles.
    Voor mij is het héél erg moeilijk schakelen als iemand een cadeau wel wil hebben op maandag, maar dan op dinsdag de deur dicht smijt. Of het wel wil hebben, maar dan niet ingepakt. Of angstig achter een kast schuilt zodra ik aanbel om een uitnodiging voor mijn verjaardag te overhandigen. Ik had dan dus niet moeten aanbellen, ik had vantevoren moeten smsen dat ik gíng aanbellen.

    Nu heb ik al twee jaar mijn verjaardag niet gevierd en allerhande cadeaus weer in en uit gepakt omdat diegene die het zou ontvangen ineens van gedachten veranderde. Ik vind het verschrikkelijk lastig. Ik zit qua sociaal en prikkel-niveau niet eens in de buurt van de medebewoners en neem daarom aan dat ; ‘Ja ik kom.’ ook betekent dat ze langskomen. En dan krijg je situaties waarin je met zes bakken snoep en een film zit te wachten en iedereen snel de gordijnen dichtdoet als je aanbelt.

    De meeste tips hierin waren handig geweest als er bij mij niet al zo duidelijk was aangegeven dat cadeaus en verassingen niet welkom zijn. Ik denk dat ik me erbij neer zal moeten leggen. De tips en de lijst met uitleg geeft mij in ieder geval iets meer duidelijkheid vanuit het gevoel en het oogpunt van mijn medebewoners.

    – Lilith

    Jonneke Koekhoven - 8 december 2015 reply

    Hoi Lilith, bedankt voor je uitgebreide bericht. Ik kan me voorstellen dat je in een lastige situatie zit. Om anderen een plezier te doen met cadeautjes, verassingen, feesten, uitnodigingen etc zal je van die persoon moeten weten of hij/zij daar inderdaad gelukkig van wordt. Het is altijd handig om dat van te voren even te vragen. Dan weet je in elk geval zeker dat je iets doet dat die ander plezier doet en zo kan hij/zij zich ook voorbereiden op wat er komt. Het blijft lastig als je in hetzelfde project zit en allemaal hele andere verwachtingen en wensen hebt bij dit soort gelegenheden.

  • Sacha - 30 juli 2015 reply

    Eerst mijn complimenten voor de blog. Alles is in duidelijk taal uitgelegd, op een manier dat iedereen het kan begrijpen.
    Ik ben een vrouw van 24 met ASS en ben vooral gevoelig voor horen en voelen.
    Voor mij waren verjaardagen altijd vreselijk, vooral het grotemensen feest. Het was altijd luid en iedereen moest mij kussen of een handje geven. Het onderdeel cadeautjes vond ik wel leuk, maar vooral als er ook echt een cadeau was (geld krijgen in een kaart vond ik maar niks, en dat is nog steeds zo).

    De laatste jaren heb ik voor mezelf mijn verjaardag voorspelbaar gemaakt en het bevalt me heel goed. Ik vier het met een klein groepje van vrienden en cadeautjes uitpakken is elk jaar op hetzelfde moment.
    Het enige waar ik nog moeite mee heb is ervoor zorgen dat iedereen voorzien is van drinken, soms vergeet ik het te vragen en andere keren vraag ik het juist te vaak.
    Maar ik denk dat mijn vrienden er ondertussen wel aan gewend zijn, ik ken ze ook al járen.

  • Mariska Veehof - 19 mei 2015 reply

    Onze zoon heeft veel problemen met het uitpakken van de cadeautjes. Wanneer hij het papier eraf had gehaald begon hij heel hard te huilen en moest het papier er weer om heen. Dit jaar hebben we voor het eerst aangegeven dat het ons beter leek de cadeautjes in cellofaan in te pakken. Zo kon onze zoon al zien wat er in zat en als hij het heel mooi vond moest het cellofaan er direct af en werd er niet gehuild. Heel fijn om te zien dat hij zo wel kon genieten van de cadeautjes.

    Jonneke Koekhoven - 24 mei 2015 reply

    Hoi Mariska, wat een goede oplossing van het cellofaan! Dat kan een goede tip zijn voor andere ouders die tegen hetzelfde probleem aanlopen!

  • priscilla - 18 mei 2015 reply

    9 de verjaardag van onze dochter. We zijn 3 weken vab te voren gaan zitten en besproken wat zei wilde. Ze wilde cadeau zelf uitkiezen de taarr de versiering en absoluut geen ballonnen daar is ze heel bang voir wat ze wilde uitdelen en welke cadeau s ze van de visite wilde En wat ze aanwilde en wilse eten mer wie. Dit hebben we allemaal gedaan Hierdoor heeft ze maar een uitbarsting gehad en een heel klein beetje kunnen genieten van haar verjaardag.

    Jonneke Koekhoven - 24 mei 2015 reply

    Hallo Priscilla, fijn dat ze, doordat jullie samen met haar de verjaardag hebben voorbesproken, enigszins heeft kunnen genieten!

  • Joyce - 17 mei 2015 reply

    Ik heb vorig jaar gevraagd: “Welke 5 dingen zijn er het allerbelangrijkste?” Dat was het cadeau: de fiets moest in de huiskamer staan, de taart zelf aansnijden, een goede jurk en schoenen, dat haar vriendin kwam en dat we patat gingen eten. Deze 5 dingen hebben we toen heel specifiek beschreven en ik heb ze ook zo uitgevoerd. Ze was daardoor gefocust op 5 dingen i.p.v. op 50. Dat werkte goed voor ons. De afspraak is ook dat ze op mijn slaapkamer mag. Samen een cadeau kopen en inpakken werkt ook goed. Ik maak ook blokken met visite, ik spreek altijd af hoe laat iedereen komt zodat dat duidelijk is.

Join the conversation

* Checkbox GDPR is verplicht

*

Ik ga akkoord met het privacybeleid van KOEKIE Autisme Begeleiding